เครื่องมือทันตกรรมที่ช่วยป้องกันหรือแก้ไขปัญหาการสบฟันผิดปกติ เพื่อบรรเทาความรุนแรงของความผิดปกติซึ่งควรทำในผู้ป่วยเด็กตามที่ทันตแพทย์เห็นสมควรแก่วัย ได้แก่
1. เครื่องมือกันฟันล้ม (Space maintainer)
ใช้ในกรณีที่มีการสูญเสียฟันหรือต้องถอนฟันน้ำนมก่อนเวลาที่ฟันนั้นควรจะหลุด ทันตแพทย์จะถอนฟันน้ำนมที่เสียออก แล้วพิมพ์ปากเพื่อทำเครื่องมือกันฟันล้มใส่ให้ ใส่ไปจนกว่าจะถึงเวลาที่ฟันแท้งอกขึ้นทดแทนในช่องว่างที่ถอนฟัน ก็จะยกเลิกการใส่เครื่องมือกันฟันล้ม คนไข้เด็กก็จะมีฟันแท้งอกตรงในบริเวณที่ควรจะงอก ทำให้ไม่ก่อให้เกิดปัญหาฟันคุดของฟันแท้ในบริเวณนั้น หรือปัญหาการล้มเกของฟันรอบข้าง
2. เครื่องมือจัดฟันแบบถอดได้ในเด็ก
เครื่องมือจัดฟันถอดได้ในเด็กมักจะมีรูปแบบง่ายๆ ใส่และถอดได้ด้วยตัวเด็กเอง ไม่เจ็บ ซึ่งจะช่วยลดปัญหาที่อาจรุนแรงขึ้น จากกรณีของการสบฟันผิดปกติอื่นๆ เช่น การสบฟันล่างคร่อมฟันบน หรือฟันบนยื่นเหยินมาก ถ้าหากละเลยปัญหาเหล่านี้ อาจส่งผลให้เกิดความรุนแรงของปัญหามากขึ้น การแก้ไขในวัยที่หมดการเจริญเติบโตแล้วอาจจะยุ่งยากตามไปด้วย การรักษาใช้เวลานานและมีค่าใช้จ่ายที่สูงขึ้น
3. เครื่องมือแก้นิสัยที่ผิดปกติ
สาเหตุของการสบฟันที่ผิดปกติในเด็กจำนวนมากเกิดจากนิสัยต่างๆ เช่น การดูดนิ้ว การกลืนที่ผิดปกติ หรือการหายใจทางปากจากปัญหาทางเดินหายใจ อาจจะส่งผลให้ฟันหน้าบนยื่นหรือไม่สบฟันได้ในที่สุด ทันตแพทย์จะมีเครื่องมือรูปแบบต่างๆ ที่ช่วยแก้ไขนิสัยเหล่านี้ให้แก่เด็กได้
การจัดฟันมีส่วนช่วยแก้ปัญหาเหงือกได้ในระยะยาว
ประโยชน์ของการจัดฟันให้เด็ก
เพื่อสุขภาพเหงือก หากฟันน้ำนมของเด็กแออัดหรือคด มันอาจทำให้ลูกทำความสะอาดฟันได้ยาก สิ่งนี้อาจนำไปสู่โรคเหงือก ซึ่งไม่สามารถหายไปได้โดยง่ายแม้ว่าจะมีฟันแท้ขึ้นมาแล้วก็ตาม
เพื่อฟันแท้ในวัยผู้ใหญ่ เครื่องมือจัดฟันสามารถช่วยให้ฟันแท้ขึ้นมาอย่างถูกต้องและไม่โค้งงอ โดยเฉพาะถ้าฟันน้ำนมของลูกหลุดไปตั้งแต่ยังเด็ก
แก้ปัญหาการสบฟัน หากทันตแพทย์นำภาพเอ็กซ์เรย์ฟันของลูกมาแสดงถึงปัญหาการพัฒนาของฟันแท้ของเขา ทันตแพทย์อาจแนะนำให้จัดฟันเป็นการป้องกันปัญหา
การดูแลรักษาเมื่อจัดฟัน
แปรงฟันให้สะอาด
ให้ลูกบ้วนปากหลังรับประทานอาหารด้วยน้ำเปล่าเพื่อกำจัดเศษอาหารที่ติดอยู่ ทำประมาณ 3-4 ครั้งต่อวัน
ให้บ้วนปากด้วยน้ำยาบ้วนปากที่ผสมฟลูออไรด์ก่อนอนทุกคืน
ช่วยลูกขัดฟันเพื่อทำความสะอาดในซอกที่เข้าถึงยาก
ไปพบทันตแพทย์ตามนัดทุกครั้ง
ระวัง! การจัดฟันแฟชั่น
การจัดฟันโดยทันตแพทย์มีค่าใช้จ่ายค่อนข้างสูง เด็กหรือวัยรุ่นหลายคนจึงเลือกใช้วัสดุจัดฟันที่ทำขึ้นมาเลียนแบบซึ่งอาจหาซื้อได้จากร้านค้าออนไลน์ ตลาดนัด หรือคลินิกจัดฟันแฟชั่นที่ผิดกฎหมาย ซึ่งผู้ที่ให้บริการจัดฟันแฟชั่นมักเป็นผู้ที่ไม่มีความรู้ทางทันตกรรม และอุปกรณ์หรือวัสดุจัดฟันที่ใช้ก็อาจไม่สะอาด ไม่มีคุณภาพ หรือไม่ผ่านการฆ่าเชื้ออย่างถูกต้อง ซึ่งปัจจัยเหล่านี้อาจก่อให้เกิดปัญหาสุขภาพช่องปากตามมา เช่น แพ้วัสดุอุปกรณ์ที่ใช้เพราะปนเปื้อนสารเคมี เกิดการอักเสบและติดเชื้อเพราะอุปกรณ์ไม่สะอาดและไม่ได้ผ่านการฆ่าเชื้อ เหงือกเสียหายเพราะอุปกรณ์ที่ไม่ได้มาตรฐานอาจบาดหรือกดกระพุ้งแก้มและเหงือกจนเกิดเป็นแผลหรือแผลเรื้อรัง ขั้นหนักสุดคือฟันเสียหาย เพราะการปรับแต่งลวดภายในช่องปากโดยผู้ที่ไม่มีความรู้อาจทำให้เกิดแรงกดที่ตัวฟันมากเกินไปจนทำให้ปวดฟันมาก ฟันเคลื่อนผิดตำแหน่ง ฟันตายจนเปลี่ยนเป็นสีคล้ำ หรืออาจรุนแรงถึงขั้นรากฟันละลายและต้องถอนฟันซี่นั้นออกไป
คุณพ่อคุณแม่จึงต้องหมั่นสอดส่องลูกหลานให้ดี อย่าให้เขาไปซื้อหาอุปกรณ์จัดฟันตามแฟชั่นมาใส่เองอย่างเด็ดขาด พาเขาไปพบทันตแพทย์โดยตรงเพื่อวินิจฉัยถึงปัญหาที่ลูกอาจจะมี หากมีปัญหาเรื่องการสบฟันจริงก็จะได้รักษาอย่างถูกต้องกับทันตแพทย์
เครื่องมือทันตกรรมและจัดฟันเด็ก อ่านบทความเพิ่มเติมคลิ๊กที่นี่ https://www.idolsmiledental.com/การจัดฟันเด็ก/